Posted in Մայրենի

Գործնական աշխատանք

  1. Հարցում արտահայտող բառը տրված բառերով կամ նրանցով կազմված բառակապակցություններով փոխարինի՛ր: Տրված բառերից ո՞րը ի՞նչ ձևով գրեցիր:

Գիրքը որտե՞ղ է:
Պայուսակ-պայուսակում, պայուսակի մեջ, գրադարակ-գրադարակում, գրադարակի մեջ, հեռուստացույց-հեռուստացույցում, հեռուստացույցի մեջ, պահարան-պահարանում, պահարանի մեջ, սեղան-սեղանում, սեղանի մեջ, ձեռք-ձեռքում, ձեռքի մեջ, աթոռ-աթոռում, աթոռի մեջ, լիճ-լճում, լճի մեջ:

Պայուսակը ես գրել եմ պայուսակում, կամ պայուսակի մեջ: Ես այդպես եմ գրել նաև մյուս բոլոր բառերը:

  1. Բառակապակցություններ և նախադասություններ կազմի՛ր հարցում արտահայտող որտե՞ղ բառի փոխարեն տրված գոյականները գրելով: Տրված բառերից ո՞րը ի՞նչ ձևով գրեցիր:

Որտե՞ղ լինել:
Երեխան որտե՞ղ է:
Դպրոց, տուն, դասարան, բակ, փողոց, մանկապարտեզ:

Դպրոցում, տանը, դասարանում, բակում, խողոցում, մանկապարտեզում:

Ամեն բառ գրեցի ում վերջավորությամբ:

  1. Ընդգծված բառերը հականիշ բառակապակցություններով փոխարինի՛ր:

Ոգևորությամբ անել-հիասթափված անել, համոզմունքով գործել-կասկածանքով գործել, ուրախությամբ դիմավորել-տխրությամբ դիմավորել, հուզմունքով սպասել-ուրախությամբ սպասել, եռանդով պաշտպանել-զզվանքով պաշտպանել, անհանգստությամբ մտածել-հանգստությամբ մտածել:

  1. Ընդգծված բառերը նույնարմատ (նույն արմատն ունեցող) հականիշ բառերով փոխարինի՛ր: Գոյականներն ի՞նչ ձևով դրվեցին:

Օրինակ՝
անբեղ մարդ — բեղով մարդ:

Անլուսամուտ սենյակ-լուսամուտով սենյակ, անդուռ պահեստ-դռնով պահեստ, անծխնելույզ վառարան-ծխնելույզով վառարան, անդանակ մորթել-դանակով մորթել, անշնորհք նստել-շնորհքով սնտել, անկարգ գնալ-կարգով գնալ:

Գոյականների վերջում ընդհամենը տեղադրվեց ով վերջավորությունը:

  1. Բառերի իմաստն արտահայտի՛ր հոմանիշ բառակապակցություններով:

Օրինակ՝
օրենքով — ըստ օրենքի, օրենքի համաձայն կամ՝ համաձայն օրենքի:

Կարգադրությամբ-ըստ կարգի, կարգի համաձայն կամ՝ համաձայն կարգի, նախասիրություններով-ըստ սիրությամբ, սիրության համաձայն կամ՝ համաձայն սիրության, որոշմամբ-ըստ որոշումի, որոշումի համաձայն կամ՝ համաձայն որոշումի, պատասխաններով-ըստ պատասխան, պատասխանների համաձայն կամ՝ համաձայն պատասխանների, դիմումով-ըստ դիմումի, դիմումի համաձայն կամ՝ համաձայն դիմումի, պատմածով-ըստ պատմածի, ծատմածի համաձայն կամ՝ համաձայն պատմածի, խնդրանքով-ըստ խնդրանքի, խնդրանքի համաձայն կամ՝ համաձայն խնդրանքի:

  1. Փակագծի բառը պահանջվող ձևով գրի՛ր:

Օրինակ՝
Ներկը (վրձին) պատին էր քսում ու հիացած նայում իր (արած): — Ներկը վրձինով պատին էր քսում ու հիացած նայում իր արածին -. (Ինչո՞վ քսել, ինչի՞ն նայել):

Գերմանացի փիլիսոփա Կանտը ծնվել է (Քյոնիգսբերգ)-Քյոնիգսբերգում և այնտեղ էլ ութսուն տարի հետո մահացել է: Նա իր մտքով ընդգրկել է ոչ միայն Երկիր (մոլորակ)-մոլորակը, այլև Արեգակնային (համակարգ)-համակարգը և ողջ (տիեզերք)-տիեզերքը: Սակայն կյանքի (ընթացք)-ընթացքում Կանտը, կարելի է ասել, դուրս չեկավ հայրենի (քաղաք)-քաղաքից: Նրա ամենահեռավոր ճամփորդությունը եղավ Պիլաու (գյուղ)-գյուղը գնալը, որը (Քյոնիգսբերգ)-Քյոնիգսբերգից ընդամենը քառասունհինգ կիլոմտր էր հեռու:

 

Խոսքում գոյականները գործածվում են ուղիղ և թեքված ձևերով:
Գոյականը հոլովել նշանակում է խոսքի մեջ այլ բառերի հետ կապվելու համար տարբեր ձևերը (հոլովներ) կազմել (հոլովել — հին հայ.՝ գլորել, թավալել, շրջել, փոխել): Երբ բառը թեքվում կամ հոլովվում է, սովորաբար նրա ուղիղ ձևին համապատասխան վերջավորություն է ավելանում (ի, ից ով, ում և այլն): Վերջավորությունից առաջ եղած մասը բառի հիմքն է: